Thuis in uw branche

De selffulfilling prophecy doorbroken

  • Auteur: Jan Zweekhorst, SRA
  • Publicatiedatum: 2-6-2014

De afgelopen maanden hoor je steeds vaker het geluid dat horizontaal toezicht op sterven na dood is. Zelfs voorstanders vragen zich soms hardop af: ''Waarom is het zo stil rondom horizontaal toezicht?'' Ik beantwoord die laatste vraag altijd met de opmerking dat men zelf bepaalt wat horizontaal toezicht in de eigen omgeving, onderneming of relatiekring doet.

Maar als steeds meer mensen gaan roepen dat het niet goed gaat ontstaat er langzaam een selffulfilling prophecy. Die negatieve geluiden werden versterkt door de uitleg aan het Belastingplan 2014: ''Waar is de gewenste passage over horizontaal toezicht?''

Proeftuin

Hoe kan het toch dat elders in de wereld men met grote belangstelling naar de proeftuin horizontaal toezicht kijkt en steeds vaker het concept omarmt terwijl we in Nederland het gevoel hebben dat het wegglijdt. Langzaam komen de geluiden naar boven dat het vertrouwen blijkbaar teveel gevraagd is voor de markt.

Maar dan zijn er de eerste resultaten van het Meta Toezicht (presentatie HT-platform) in het segment van de fiscale dienstverleners. Welk beeld kunnen we daar in lezen? De steekproef Ondernemingen 2012 is helemaal afgerond en ook de Steekproef Ondernemingen 2013 voor het segment horizontaal toezicht is bijna afgerond. Welke conclusies komen daaruit?

Uit de meerjarenvergelijking van de steekproef Ondernemingen blijkt dat 60% van de aangiften de kwalificatie 'juist en volledig' krijgt. In 2012 was dat precies 62%. Voor de aangiften in het horizontaal toezicht was het 68%. Weliswaar beter, maar geen schokkend verschil. De tussenstand in 2013 geeft echter voor alle aangiften wederom 62% en voor de aangiften in het horizontaal toezicht 88%.

Betere scores

Als we al kunnen spreken van een meerjaren gemiddelde, komt dat voor horizontaal toezicht na 2013 uit op 77%. Kortom, horizontaal toezicht aangiften scoren beter. Daar komt bij dat de gevonden afwijkingen in de aangiften binnen horizontaal toezicht feitelijk ook nog zeer klein waren dan wel feitelijk geen fiscaal (materieel) belang hadden. Zo was er een tantième dat verkeerd was verwerkt en werd versnelde afschrijving niet altijd correct toegepast.

Als we naar de uitkomsten van de kwaliteit van de winstaangifte kijken is het beeld nog veel beter. Voor alle aangiften zien we dan 80% het predicaat 'goed' krijgen terwijl dat voor de populatie horizontaal toezicht aangiften 100% (!) is. Aangezien SRA zwaar vertegenwoordigd is in de populatie (32 van de 37 posten voor 2012), geeft dit een aardig beeld van de winstaangiften binnen SRA. De investeringen in kwaliteit in de samenstelpraktijk komen mede hier duidelijk tot uiting.

Ook het gedrag van fiscale dienstverleners in de groep die de horizontaal toezicht aangiften inleveren, is positiever dan in de gehele populatie (94% resp. 71%). Dat heeft blijkbaar ook effect op de ondernemers (cliënten), aangezien ondernemers in het horizontaal toezicht 86% positief tegenover belastingheffing staan terwijl dat onder alle ondernemers slechts 60% is.

Minpuntje

Was er dan helemaal geen negatief aanknopingspunt in deze eerste evaluatie? Enig minpuntje is dat slechts 94% van de fiscaal dienstverleners positief staat tegenover belastingheffing. De andere 6% scoort hier neutraal. Bij de niet in het horizontaal toezicht werkende dienstverleners is dat 26% en scoort 4% zelfs negatief.

Al het zaaiwerk de afgelopen jaren lijkt dus duidelijk niet voor niets. Het aantal aangiften in het horizontaal toezicht (nu al meer dan 100.000) groeit nu snel en het vertrouwen dat de Belastingdienst heeft in de dienstverleners en hun relaties is zichtbaar gerechtvaardigd. De Belastingdienst kan derhalve met een gerust hart door gaan op deze gecontroleerde weg waarbij men de inzet van mankracht meer kan/gaat laten verschuiven naar verticaal toezicht. Het management van de Belastingdienst geeft inmiddels aan dat men voor 2015 duidelijk zwaarder wil inzetten op het verticale toezicht bij de niet horizontaal toezicht aangiften.

Het wordt tijd dat de gebruikers, de Belastingdienst en ook de ondernemers in het horizontaal toezicht de positieve effecten meer onder de aandacht brengen. Dan zal de self-fulfilling prophecy dit keer niet uitkomen.

Jan Zweekhorst, SRA

Presentatie