De RvS heeft in haar advies opmerkingen gemaakt over onder meer noodzakelijke hervorming, de beperking van de aftrek van deelnemingsrente, de werkgeversheffingen, vergroening, het verlaagde BTW-tarief voor kunstvoorwerpen en de BTW-vrijstelling voor medische diensten. De Rvs adviseert dat op een aantal punten aanpassing van het voorstel wenselijk is.
Noodzakelijke hervorming
De Raad van State merkt op dat zij zich bewust is van de bijzondere politieke situatie waarin het pakket maatregelen tot stand is gekomen en onderschrijft de noodzaak om op korte termijn ingrijpende maatregelen te treffen. Het betekent wel dat op dit moment beslist wordt zonder dat inzicht bestaat in de koopkrachteffecten van de afzonderlijke maatregelen en van het hele pakket. Dergelijk inzicht zal wel nodig zijn om te weten of de lasten van de bestrijding van de crisis in de overheidsfinanciën niet te eenzijdig bij bepaalde groepen terecht komen. Inzicht in de evenwichtige verdeling van lasten is nodig in het belang van behoud van draagvlak voor het te voeren beleid. Daarom dringt de RvS er op aan dat dergelijk inzicht verkregen wordt.
Ook constateert de RvS dat de maatregelen in het voorstel vooral zijn ingegeven door het op korte termijn, grotendeels via lastenverzwaringen, willen terugdringen van het overheidstekort. Hoewel begrip kan worden opgebracht voor de dringende noodzaak de overheidsfinanciën op korte termijn op orde te brengen, wijst zij erop dat met het oog op de houdbaarheid van de overheidsfinanciën (al dan niet fiscale) vervolgmaatregelen vooral gericht moeten zijn op een meer fundamentele hervorming, ook van het belastingstelsel.
Beperking aftrek deelnemingsrente
Het voorstel beoogt de bovenmatige en onwenselijke financiering (met vreemd vermogen) van deelnemingen in andere ondernemingen tegen te gaan door een beperking van de aftrek van rente die voor die financiering wordt betaald. Bij deze beperking van de aftrek van deelnemingsrente is sprake van complexe wetgeving. De RvS meent dat voor een dergelijke complexe materie, die van groot belang is voor het Nederlandse fiscale vestigingsklimaat, meer tijd moet worden genomen dan nu wenselijk wordt geacht. Dit komt ook de kwaliteit van de wetgeving ten goede. Met het opnemen van de materie in een apart wetsvoorstel wordt bovendien het risico vermeden dat de overige maatregelen uit het voorstel vertraging oplopen. Daarom adviseert de RvS om de beperking van de aftrek van deelnemingsrente in een apart wetsvoorstel op te nemen. Tevens wordt geadviseerd een tegenbewijsregeling op te nemen ter vermijding van 'overkill'.
Werkgeversheffingen
Het voorstel kent een eenmalige werkgeversheffing (alleen in 2013) van 16% over het loon van 2012, voor zover het loon boven een bedrag van € 150.000 uitkomt. De bedoeling van de maatregel is om hogere inkomens een extra bijdrage te laten leveren aan het oplossen van de begrotingsproblematiek. Gelet op dit oogmerk is het onduidelijk waarom is gekozen voor een heffing die zich niet richt op werknemers en inkomstenbelasting-ondernemers maar op werkgevers. Ook is onduidelijk waarom is gekozen voor een grens van € 150.000. De RvS adviseert om deze werkgeversheffing nader te onderbouwen.
Vergroening
Onder de noemer ’vergroening’ van het belastingstelsel worden verschillende maatregelen voorgesteld. De RvS plaatst daar enkele kanttekeningen bij. Zo constateert zij dat in de memorie van toelichting het accent vooral ligt op de budgettaire gevolgen van de verschillende maatregelen en dat nauwelijks aandacht wordt besteed aan de beoogde milieudoelstellingen. Bovendien mist de RvS een beschouwing over de verwachte milieueffecten van de maatregelen en over de overwogen alternatieven. Het ontbreken daarvan kan afbreuk doen aan de maatschappelijke acceptatie van de voorgestelde maatregelen als milieuvriendelijke maatregelen. De maatregelen zullen dan immers vooral als een lastenverzwaring worden bestempeld. De RvS adviseert hier in de memorie van toelichting nader op in te gaan.
Verlaagde BTW-tarief kunstvoorwerpen
Met ingang van 1 januari 2011 is de levering van kunstvoorwerpen van het verlaagde BTW-tarief naar het algemene BTW-tarief gebracht. Het voorstel brengt de levering van kunstvoorwerpen per 1 juli 2012 weer onder het verlaagde BTW-tarief. De RvS wijst erop dat zulke elkaar snel opvolgende wetswijzigingen gepaard gaan met hoge maatschappelijke kosten, zeker indien daarbij overgangsrecht aan de orde is. Zij adviseert het overgangsrecht te verduidelijken.
Herijking BTW-vrijstelling voor medische diensten
Tot slot bevat het voorstel een herijking van de BTW-vrijstelling voor medische diensten. Bepaalde medische diensten komen niet langer in aanmerking voor BTW-vrijstelling.
De RvS merkt op dat thans een zorgvuldige discussie gewenst is, gelet op de moeizame totstandkoming van de regeling die sinds 1 juli 2009 hiervoor geldt. Het is de vraag of met het opnemen van de herijking in onderhavig wetsvoorstel die zorgvuldigheid kan worden bereikt, nu het de sterke wens is van de fracties die bij het Lenteakkoord betrokken zijn en van het kabinet om de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel voor het zomerreces af te ronden. De RvS meent dat voor de herijking meer tijd moet worden genomen, wat de kwaliteit van de wetgeving ten goede komt. Zij adviseert de herijking niet in dit wetsvoorstel op te nemen.
Lees hier de volledige tekst van het advies van de Raad van State en het nader rapport.
Staatssecretaris Weekers van Financiën heeft op 4 juni 2012 de Wet uitwerking fiscale maatregelen Begrotingsakkoord 2013 (UFM) naar de Tweede Kamer gestuurd, waarin een groot aantal fiscale maatregelen uit het akkoord is opgenomen.
Lees hier de uitwerking.