Box 3-heffing op basis van werkelijk rendement tot de internetconsultatie
De contouren voor de box 3-heffing op basis van het werkelijke rendement zijn op 15 april 2022 gepresenteerd. In een Kamerbrief van 5 september 2022 kondigde de staatssecretaris al aan dat de beoogde inwerkingtreding van het nieuwe stelsel zou verschuiven van 2025 naar 2026, gevolgd door verdere verschuiving naar 2027 in een Kamerbrief van 26 april 2023. In een Kamerbrief van 29 september 2022 schetste de staatssecretaris al twee mogelijke stelsels: vermogenswinst- en vermogensaanwasbelasting. Ook een combinatie leek toen al mogelijk.
Op 9 mei 2023 werd het nieuwe box 3-stelsel op basis van werkelijk rendement behandeld in de Tweede Kamer.
Internetconsultatie wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3
Op 8 september 2023 heeft het kabinet het wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3 ter internetconsultatie voorgelegd. Voorgesteld wordt om vanaf 2027 het totale werkelijke rendement in box 3 te belasten. Dit betreft zowel het directe rendement (bijvoorbeeld rente, huurinkomsten en dividend na aftrek van kosten) als het indirecte rendement (de waardeontwikkeling). Als hoofdregel wordt een vermogensaanwasbelasting voorgesteld. Voor onroerende zaken en bepaalde niet-beursgenoteerde aandelen (in innovatieve start-ups en scale-ups) wordt een vermogenswinstbelasting voorgesteld. Dit voorstel moet overigens niet gezien worden als een voldragen wetsontwerp. Het nieuwe kabinet kan het voorstel en de reactie hierop gebruiken bij de vormgeving van het nieuwe box 3-stelsel. Uiteraard kan het nieuwe kabinet hierin andere keuzes maken dan nu in het voorstel zijn opgenomen. Zie ook het bericht Kabinet legt voorstel nieuw box 3-stelsel voor.
In totaal zijn er 1.737 reacties binnengekomen op de internetconsultatie, waaronder een reactie van SRA. SRA is voorstander van één systeem voor box 3 in plaats van de voorgestelde drie systemen in hybride vorm uit het wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3. De voorkeur van SRA gaat daarbij uit naar een vermogenswinstbelasting met zo weinig mogelijk uitzonderingen. Zie ook het bericht Reactie SRA op internetconsultatie Wet werkelijk rendement box 3.
Wijzigingen op de internetconsultatie wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3
Op 25 januari 2024 kondigde de staatssecretaris een aantal technische wijzigingen aan in het ter internetconsultatie voorgelegde wetsvoorstel:
- De 1e woning in box 3 wordt toch niet afwijkende behandeld door toepassing van een apart forfait, maar valt net als alle andere onroerende zaken onder de vermogenswinstbelasting.
- Verliesverrekening is alleen mogelijk met toekomstige jaren en niet met het verleden.
- Onroerende zaken en aandelen in een startende onderneming die op 1 januari 2027 al in bezit zijn van een belastingplichtige worden op die datum gewaardeerd op de waarde in het economische verkeer. Voor woningen in box 3 geldt de WOZ-waarde.
- De prijs voor het kopen van een genotsrecht (bijvoorbeeld toekomstige rente of dividend) is niet in een keer aftrekbaar in het jaar van vestigen van het genotsrecht. In plaats daarvan wordt de prijs in gedeelten in aftrek gebracht in de jaren waarin het genotsrecht bestaat.
- Koerswinsten of -verliezen van banktegoeden in vreemde valuta worden, in tegenstelling tot het eerdere voorstel, toch belast.
Zie ook het bericht Technische verbeteringen in voorstel nieuw stelsel box 3 en Kamerbrief reacties internetconsultatie wetsvoorstel werkelijk rendement box 3.
Let op! De nieuwe Tweede Kamer en het toekomstige kabinet besluiten uiteindelijk over de definitieve vorm van het nieuwe box 3-stelsel vanaf 1 januari 2027. Om deze datum te kunnen halen, moet het wetsvoorstel wel in de zomer van 2024 aan de Tweede Kamer worden aangeboden.
Nadere aanpassingen op het wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3
Op 15 april 2024 kondigde de staatssecretaris aan dat de afwijkende behandeling van aandelen in familiebedrijven uit het wetsvoorstel is gehaald. Dit betekent dat in het wetsvoorstel deze aandelen niet volgens de uitzondering van de vermogenswinstbelasting, maar volgens de hoofdregel van de vermogensaanwasbelasting belast gaan worden.
Verder wordt bij de vormgeving van het inkomensbegrip in het wetsvoorstel de totaalwinstgedachte en het goed koopmansgebruik niet meer als basis wordt gebruikt, maar vervangen worden door concrete regels voor het inkomensbegrip voor box 3. Dit is slechts een wetstechnische exercitie die op beleidsmatig gebied niets verandert.
Voor het voordeel van het eigen gebruik van een onroerende zaak komt een forfait vergelijkbaar met het eigenwoningforfait in box 1. De hoogte van dit forfait is nog niet bepaald, maar zal onderbouwd worden met empirisch onderzoek naar de hoogte en spreiding van rendementen van verhuurde woningen. Hierbij zal extern juridisch advies worden ingewonnen en een burgeronderzoek worden uitgevoerd.
Uit de voorlopige uitkomsten van de uitvoeringstoets van de Belastingdienst komt naar voren dat het nieuwe stelsel naar verwachting (te) complex zal zijn voor ongeveer 1,6 miljoen belastingplichtigen die bezittingen hebben waarvan geen gegevens vooraf ingevuld kunnen worden door de Belastingdienst. Verder verwacht de Belastingdienst 650 tot ruim 800 meer fte nodig te hebben door de toenemende vraag voor zowel dienstverlening als toezicht in het nieuwe stelsel.
Zie voor meer informatie het bericht Stand van zaken toekomstig box 3-stelsel en aankomende box 3-arresten.
Invoering 2027 of later?
Het wetsvoorstel vraagt meer van de IV-systemen van de Belastingdienst dan in 2022 ingeschat. De verwachting is daarom dat het wetsvoorstel in de huidige vormgeving niet volledig in 2027 geïmplementeerd kan worden. Er wordt nog onderzocht wat de gevolgen zijn van een gefaseerde inwerkingtreding.
Andere informatie over box 3
In het dossier box 3 is informatie te vinden over box 3. Zo is in elk van de volgende dossieronderdelen onder meer een overzichtsartikel met de belangrijkste verwijzingen opgenomen, het laatste nieuws en verwijzingen naar publicaties van SRA:
Alles over box 3 overzichtelijk bij elkaar? Ga naar ons Dossier Box 3.
|