Thuis in uw branche

Overheveling toezicht op niet-oob-accountantsorganisaties naar AFM

Wetgever tornt aan bedoeling Wta

De wetgever wil dat AFM niet alleen formeel maar ook in de praktijk toezicht houdt op de naleving van wet- en regelgeving door niet-oob-accountantsorganisaties. Hiervoor moet de wet worden aangepast. De Wta stelt nu immers dat de toezichthouder verplicht is rekening te houden met de uitkomsten van de kwaliteitstoetsingen die door NBA en SRA worden uitgevoerd. 

Vervaging van beleid
Met het loslaten van de verplichting waarbij de AFM rekening houdt met de uitkomsten van de kwaliteitstoetsingen door NBA en SRA, tornt de wetgever aan de oorspronkelijke bedoeling van de Wet toezicht accountantsorganisaties.

Mede vanwege het feit dat de schandalen en incidenten juist ‘op de kapitaalmarkt’ plaatsvonden, had de wetgever oog voor de verschillen tussen oob- en niet-oob-accountantsorganisaties, de positie van middelgrote en kleinere accountantsorganisaties opererend in het controleplichtige mkb, en de wijze waarop de kwaliteit van dienstverlening bij deze kantoren getoetst moest worden. Met dit voorstel gaat de wetgever compleet voorbij aan de wezenlijke verschillen in aard, rol en functie en regime tussen oob- en niet-oob-accountantsorganisaties.

Huidig systeem werkt
Het bestuur stelt nadrukkelijk dat de wijze waarop de vereniging kwaliteitstoetsingen uitvoert in het niet-oob-segment, én de wijze waarop SRA de kwaliteit en het lerende vermogen binnen de sector bevordert, geen afbreuk doen aan de effectiviteit van het toezicht op het niet-oob-segment of belemmerend zouden werken bij het verhogen van de kwaliteit van wettelijke controles. De inzet van de SRA-kantoren heeft aangetoond en bewezen geleid tot betere, duurzame kwaliteit.

Alle domeinen
De Wta neemt het stelsel van kwaliteitsbeheersing van de accountantsorganisatie als uitgangspunt. Om te toetsen of dit stelsel in opzet, bestaan en werking voldoet, is het de bedoeling dat dossiers worden geselecteerd en getoetst. Uitgaand van de wet zal SRA bij de toetsing van het stelsel van kwaliteitsbeheersing bij haar leden, alle domeinen toetsen en daarmee ook dossiers in het wettelijke controledomein blijven beoordelen.

Ernstige zorgen
SRA maakt zich ernstige zorgen over de impact en effecten van de overheveling van toezicht op niet-oob-accountantsorganisaties naar de AFM. Het gaat hierbij niet alleen om een (disproportionele) toename van financiële en administratieve lasten (regeldruk) van en voor diverse partijen binnen de financiële keten. Het gaat daarbij ook om schadelijke effecten op de beoogde en gewenste kwaliteit en kwaliteitsinvloeden binnen de sector en in de keten als geheel. De maatregel draagt niet doelmatig, proportioneel en tegen aanvaardbare kosten bij aan kwaliteitsverbetering in het niet-oob-segment.

Complex traject

In maart 2020 lichtte de minister van Financiën de kabinetsmaatregelen voor de toekomst van het wettelijke controle aan de ketenpartijen toe. De minister wilde het complexe traject van overheveling naar de AFM zorgvuldig inzetten, via een weldoordacht proces met tijdpad van 3 tot 5 jaar. SRA heeft destijds commitment aan de minister gegeven, en werkt sindsdien mee in het proces van overdracht. 

Binnen het huidige tijdpad gaan stappen te snel; het mag in onze ogen veel zorgvuldiger. SRA blijft in dat kader grote zorgen houden, zeker in combinatie met de handhavingsmogelijkheden zoals uitgewerkt in Versterking handhavingsinstrumentarium AFM.