Historisch lage omzet- en winstgroei in het mkb
In 2024 is de gemiddelde omzet- en winstgroei in het Nederlandse midden- en kleinbedrijf op een historisch laag niveau uitgekomen. De groei hield bovendien nauwelijks gelijke tred met de inflatie. Hierdoor is de investeringsruimte in het mkb nog verder onder druk komen te staan. Dit is de belangrijkste conclusie uit het nieuwe SRA-rapport Branches in Zicht 2025, de harde cijfers van Nederlandse ondernemingen. Hierin zijn 7.445 jaarrekeningen van mkb-bedrijven (exclusief zzp’ers) geanalyseerd.
Winstgroei blijft achter bij inflatie
Uit het rapport blijkt dat de gemiddelde omzetgroei in 2024 is uitgekomen op 3,4%. Hoewel positief, is deze ontwikkeling in historisch opzicht mager: met uitzondering van het bijzondere coronajaar 2020 was de omzetgroei in het SRA-BiZ-onderzoek niet eerder zo beperkt. Achter de omzettoename gaat bovendien vooral inflatie schuil (3,3% over 2024).
De winstgroei bedroeg 3,1% en bleef daarmee achter bij zowel de omzetontwikkeling als de inflatie. Dit betekent ook een forse teruggang ten opzichte van 2023 (9,1%) en is de op een na laagste winstgroei ooit in het SRA-BiZ-onderzoek. Daar komt bij dat er zeker niet voor iedereen in het mkb sprake was van een positief jaar: bijna de helft van de ondernemers ging er wat winst betreft op achteruit.
Verdere stijging bedrijfskosten
Een belangrijke factor in de winstontwikkeling is de verdere stijging van de bedrijfskosten (+7,9%), met opnieuw een opvallende rol voor de personeelskosten (+8,7%). De loonkosten kwamen – net als een jaar eerder – meer dan 8% hoger uit. "De personeelskosten zijn voor het derde jaar op rij fors gestegen", aldus Pieter van der Kwaak, bestuurslid van SRA. "Gemiddeld gaat daar inmiddels 24% van de omzet aan op. Dit knaagt aan de marges, het resultaat en aan het investerend vermogen."
Marges en investeringen onder druk
De gemiddelde winstmarge was is in 2024 slechts 7,6%. Dit betekent dat een ondernemer van elke 100 euro omzet gemiddeld slechts 7,60 euro overhoudt. Daarvan moeten ondernemers alles doen: belasting betalen, rente aflossen en investeren in cruciale thema’s zoals verduurzaming en digitalisering. Voor een vijfde van de ondernemers moet er daarnaast ook nog een inkomen van af. "Dit is geen houdbare situatie", vindt Van der Kwaak. "Het potentieel van het mkb is nog altijd groot. Maar om dat potentieel te benutten, is meer investeringsruimte noodzakelijk."
Grote verschillen tussen branches
Op brancheniveau liepen de cijfers flink uiteen. Wat betreft omzet bleven de industrie (+1,6%), bouw (+1,5%), horeca (+0,3%) en specialistische zakelijke dienstverlening (-2,2%) achter bij het gemiddelde. Deze branches leverden ook alle vier in ten opzichte van een jaar eerder. De omzetontwikkeling in de medische zorg (+14%) en de automotive (+12,8%) was juist hoger dan het mkb-cijfer, net als in de logistiek (5,4%) en de detailhandel (5,3%).
Ondanks een bovengemiddelde omzetontwikkeling wisten de logistiek en detailhandel geen winstgroei te realiseren. Integendeel: de winst daalde met respectievelijk bijna 16% en ruim 25%. Ook de horeca (-9,3%) en de bouw (-4,7%) zagen hun winst afnemen ten opzichte van 2023. De winstontwikkeling was het sterkst in de automotive en de medische zorg.
Over het onderzoek
Het SRA-Rapport Branches in Zicht 2025, de harde cijfers van Nederlandse ondernemingen bevat de belangrijkste financiële kengetallen van het Nederlandse mkb. Het is gebaseerd op een grootschalige cijferanalyse van 7.445 jaarrekeningen uit het SRA-benchmarkplatform BiZ, dat in totaal 513.500 jaarrekeningen bevat. De cijfers zijn rechtstreeks afkomstig van de jaarrekeningen van klanten van SRA-accountantskantoren, die samen 55% van het mkb bedienen. De betrouwbaarheid is gegarandeerd, omdat de data volledig automatisch en anoniem worden verzameld vanuit de software. De massa, validiteit en actualiteit van deze data zijn uniek.
Dit rapport bevat, naast de gemiddelde prestaties over 2024 in het mkb als geheel, ook de financiële prestaties (omzet, winst, kosten) van ondernemers in de branches automotive, bouw, detailhandel, horeca, industrie, logistiek, medische zorg en specialistische zakelijke dienstverlening.