Wet tegenbewijsregeling box 3 aangenomen
De Eerste Kamer heeft op 8 juli 2025 de Wet tegenbewijsregeling box 3 aangenomen. Daarmee zijn de regels voor het tegenbewijs definitief. Voor de belastingplichtige en zijn adviseur die een beroep willen doen op deze wet, betekent dit werk aan de winkel. Waarschijnlijk komt het formulier Opgaaf Werkelijk Rendement (OWR) nu snel beschikbaar.

Werkelijk rendement versus wettelijk rendement
De Hoge Raad oordeelde in 2024 in een aantal rechtszaken dat in box 3 het werkelijke rendement in aanmerking genomen mag worden als dit lager is dan het wettelijk vastgestelde rendement. De Wet tegenbewijsregeling box 3 is gebaseerd op de aanwijzingen die de Hoge Raad gaf over de wijze waarop het werkelijk rendement berekend moet worden. Een belastingplichtige met een werkelijke rendement dat lager is dan het wettelijk vastgestelde rendement kan mogelijk een beroep doen op deze tegenbewijsregeling. Is het werkelijke rendement hoger, dan hoeft de belastingplichtige niets te doen. Een belastingplichtige hoeft dan dus niet bij te betalen.
Wie?
Helaas kan niet iedereen voor alle belastingjaren een beroep doen op deze tegenbewijsregeling. Hiervoor gelden regels. Voor de volgende belastingjaren kan een beroep gedaan worden op de tegenbewijsregeling:
- alle belastingjaren vanaf 2021 tot en met 2027;
- voor het belastingjaar 2020 onder de voorwaarde dat de definitieve aanslag op 24 december 2021 nog niet onherroepelijk vaststond (of op dat moment nog opgelegd moest worden). Daarnaast moet uiterlijk 31 december 2025 het formulier OWR zijn ingediend of een bezwaar of een verzoek om ambtshalve vermindering zijn ingediend;
- voor de belastingjaren 2019, 2018 en 2017 onder de voorwaarde dat de definitieve aanslag meeliep in de massaalbezwaarprocedure (en dus op 24 december 2021 nog niet onherroepelijk vaststond of op dat moment nog opgelegd moest worden). Daarnaast geldt als voorwaarde dat een verzoek om ambtshalve vermindering is ingediend: voor het belastingjaar 2019 uiterlijk 31 december 2024, voor het belastingjaar 2018 uiterlijk 31 december 2023 en voor het belastingjaar 2017 uiterlijk 31 december 2022.
MB+-procedure
Belastingplichtigen van wie de definitieve aanslag 2017, 2018, 2019 en/of 2020 op 24 december 2021 al onherroepelijk vaststond, hebben geen rechtsherstel gekregen in box 3. Over de vraag of zij mogelijk toch recht hebben op rechtsherstel, loopt de zogenaamde massaalbezwaarplusprocedure (de MB+-procedure). Deze belastingplichtigen kunnen voor de betreffende belastingjaren nu geen beroep doen op de tegenbewijsregeling. Mocht de Hoge Raad in de MB+-procedure uiteindelijk oordelen dat zij toch recht hebben op rechtsherstel, dan kunnen zij alsnog ook een beroep doen op de tegenbewijsregeling.
Formulier Opgaaf Werkelijk Rendement (OWR)
Om een beroep te kunnen doen op de tegenbewijsregeling is gebruik van het formulier Opgaaf Werkelijk Rendement (OWR) verplicht. Eventuele aanvullende argumenten die niet in het OWR-formulier kunnen worden opgenomen, kunnen binnen zes weken na indiening van het formulier apart aan de Belastingdienst worden doorgegeven. Nu de Wet tegenbewijsregeling box 3 door de Eerste Kamer is aangenomen, zal het formulier OWR snel online beschikbaar komen.
Attentiebrieven en motiveringsbrieven
De Belastingdienst stuurt attentiebrieven naar alle belastingplichtigen van wie de aanslag nog niet definitief is opgelegd. Dit gebeurt in fases en per belastingjaar. Zijn bijvoorbeeld de aanslagen 2022, 2023 en 2024 nog niet definitief opgelegd, dan ontvangt de belastingplichtige dus drie brieven.
De Belastingdienst stuurt motiveringsbrieven naar alle belastingplichtigen die een bezwaar of verzoek om ambtshalve vermindering indienden. Ook dit gebeurt in fases, maar in de motiveringsbrieven worden verschillende belastingjaren wel gecombineerd. De belastingplichtige ontvangt dus maar één motiveringsbrief.
Termijnen
Hoeveel tijd er beschikbaar is om na ontvangst van de attentiebrief of motiveringsbrief het formulier OWR in te dienen, is afhankelijk van de vraag of het een attentiebrief of een motiveringsbrief is en wie de oorspronkelijke aangifte indiende:
- Voor belastingplichtigen die buiten de Becon-regeling de aangifte hebben ingediend (dus een aangifte niet onder een beconnummer) is de maximale termijn 12 weken na de datum van de attentiebrief. Dit geldt ook als het formulier OWR wordt ingevuld door een fiscaal dienstverlener.
- Voor belastingplichtigen van wie de aangifte is ingediend door een fiscaal dienstverlener (dus een aangifte ingediend onder een beconnummer) is de termijn maximaal 26 weken na de datum van de attentiebrief.
- Na ontvangst van een motiveringsbrief is de termijn in alle gevallen maximaal 12 weken. Het is hierbij dus niet relevant of de aangifte of het bezwaar of verzoek om ambtshalve vermindering is ingediend door een fiscaal dienstverlener of niet.
Inventarisatie
Het lijkt verstandig om niet te wachten tot de ontvangst van de attentiebrieven en motiveringsbrieven met de inventarisatie van je klanten en het opvragen van gegevens. Daarmee win je wellicht tijd als de brieven daadwerkelijk ontvangen worden. Eerder stelde SRA daarvoor al een modelbrief beschikbaar.
Meer informatie
Meer informatie over de Wet tegenbewijsregeling box 3 kun je vinden op onder meer de website van de Belastingdienst. Binnenkort stelt de Belastingdienst ook een document met veel gestelde vragen en antwoorden beschikbaar. SRA blijft informatie verstrekken door onder meer een podcast, veelgestelde vragen en antwoorden en berichtgeving via de website.
Heb je daarnaast een vraag over de tegenbewijsregeling, dan kun je die stellen via vaktechniek@sra.nl. Vanwege vakanties en een beperkte bezetting kan het beantwoorden van vaktechnische vragen momenteel langer duren dan je van ons gewend bent. Wij doen ons best om zo spoedig mogelijk te reageren. Alvast bedankt voor je begrip.
Ook in de Nieuwsbank
Er staat een artikel over dit onderwerp voor u klaar in de SRA-Nieuwsbank, dé actuele informatiebron voor de klant van het SRA-accountantskantoor. Bent u lid van SRA en heeft u nog geen abonnement op de Nieuwsbank? Kijk dan hier voor meer informatie.