De energietransitie: achtergrond

• Klimaatverdrag van de Verenigde Naties (VN) uit 1992: dit is het eerste klimaatverdrag.
• Kyoto-Protocol uit 1997: hierin staat dat de emissiereducties van land tot land verschillen en onder elkaar verhandeld kunnen worden.
• Eind 2015 werd door de leden van de Verenigde Naties de toekomstagenda voor duurzame ontwikkeling 2015-2030 vastgesteld. Deze agenda bestaat uit 17 duurzame ontwikkelingsdoelen (Sustainable Development Goals, zoals geen honger, geen armoede, gendergelijkheid, klimaatactie).
• VN-klimaattop in Parijs 2015: CO2-uitstoot terugdringen en een maximale opwarming van de aarde van twee graden.
• In 2016 heeft Nederland het VN-Klimaatakkoord van Parijs ondertekend. Per 2020 is dit akkoord ingegaan. Doel van het Klimaatakkoord: in 2030 minimaal 40% minder CO2-uitstoot in de EU (ten opzichte van 1990).
• Nederland heeft het Klimaatakkoord van Parijs uitgewerkt in de Klimaatwet. Die is er sinds mei 2019. De doelstelling voor 2030 is een CO2-reductie van 49% (t.o.v. 1990) en in 2050 klimaatneutraal. Hoe die doelen bereikt moeten worden, is vastgelegd in het Klimaatakkoord van juni 2019. Dan is er ook nog het Energieakkoord uit 2013. Dat ging vooral over energiebeleid. De afspraken uit het Energieakkoord zijn nu opgenomen in het Klimaatakkoord.
• December 2019 is er de Europese Green Deal van de EU. Het belangrijkste onderdeel van de plannen is het optekenen van een eerste Europese Klimaatwet (die Klimaatwet is in maart 2020 gepresenteerd) met het idee dat Europa samen op dit dossier moet optrekken, zeker ook voor een gelijk speelveld. Doel: Europa als eerste continent in 2050 klimaatneutraal.
• Op 14 juli 2021 presenteerde de Europese Commissie een omvangrijke pakket aan maatregelen ('Fit for 55') om de CO2-uitstoot terug te brengen. Daarin staan maatregelen die direct gevolgen hebben voor branches. Zo wordt een nieuwe emissiehandelssysteem voor brandstofdistributie voor wegvervoer en gebouwen opgezet.

Het nationale Klimaatakkoord

Hoe gaan we de doelstellingen van onze nationale Klimaatwet halen? Dat is met maatschappelijke partijen uitgewerkt in het Klimaatakkoord, hoewel veel afspraken nog niet zijn uitgewerkt. In ieder geval zijn er langs vijf sectoren in de zogeheten klimaattafels afspraken gemaakt voor CO2-reductie:

• Gebouwde omgeving
• Mobiliteit
• Landbouw en landgebruik
• Elektriciteit
• Industrie

Circulaire economie

De vraag naar grondstoffen neemt wereldwijd sterk toe. Daarom moeten we zuiniger en slimmer met grondstoffen om gaan. Het doel: Nederland volledig circulair in 2050. Het aantal voltijdbanen in de circulaire economie is gestegen van 261.000 in 2001 naar 313.000 in 2016, een stijging van 20%. De totale werkgelegenheid steeg in deze periode met ruim 5%, waardoor ook het aandeel van de circulaire werkgelegenheid in de totale economie is gestegen van 3,8 naar 4,4%, zo blijkt uit cijfers van het CBS.

Green Deals Nederland

In 2011 is de Green Deal-aanpak begonnen, niet te verwarren met de Green Deal van de Europese Unie. De overheid wil met deze Green Deals vernieuwende, duurzame initiatieven meer de ruimte geven. Hiervoor worden knelpunten in de wet- en regelgeving weggenomen, nieuwe markten gecreëerd en gezorgd voor optimale samenwerkingsverbanden. Ondernemingen kunnen op deze manier profiteren door met de uitwerking van hun duurzame ideeën te groeien naar betere concurrentieposities en grotere exportkansen. Voorbeelden van Green Deals?

De stikstofcrisis

Stikstof is niet schadelijk voor mens en milieu. Maar verbindingen van stikstof in de lucht zijn wel schadelijk, namelijk stikstofoxiden en ammoniak. Bij het verbranden van fossiele brandstoffen komen stikstofoxiden vrij. Ook energiecentrales, industrie en huishoudens stoten stikstofoxiden uit. 

In mei 2019 zette de Raad van State een streep door het Nederlandse stikstofbeleid PAS. De stikstofuitspraak legde bouwprojecten en het verlenen van vergunningen stil. Nadien zijn er enkele kortetermijnmaatregelen genomen, zoals het verlagen van de maximumsnelheid op snelwegen en een subsidieregeling voor stalaanpassingen. De overheid wil de uitstoot van stikstofoxiden en ammoniak verder terugdringen.  

Het overheidsbeleid heeft gevolgen voor de sectoren landbouw, industrie, bouw en verkeer. Lees wat de stikstofmaatregelen zijn voor de landbouw, de industrie, de bouw en het verkeer.

PFAS

Werkt je klant in de bouw of baggerindustrie? Ondernemers kunnen grond waar PFAS-stoffen in voorkomen makkelijker verplaatsen en hergebruiken. PFAS staat voor poly-en perfluoralkylstoffen. In juli 2020 zijn de regels voor PFAS tijdelijk verruimd.