Prinsjesdag 2025: ondernemen moet lonen, half miljard extra naar innovatie

Dat is hard nodig, want de economische groeicijfers voor Nederland zijn zorgelijk. Het Centraal Planbureau (CPB) verwacht dat de economische groei 1,4% in 2026 is (2025: 1,6%). Dat klinkt misschien positief, maar Nederland heeft een hogere economische groei nodig om alles - van onderwijs tot veiligheid - te kunnen blijven betalen. Bovendien kent Nederland al een langere periode van gematigde groei en het CPB voorspelt dat die groei op de wat langere termijn verder afneemt.

Minister Karremans (Economische Zaken): ''Goede zorg en een sociaal vangnet voor wie dat nodig heeft, zijn enorm belangrijk. We zien echter ook dat de stijgende uitgaven hiervan onze economische groei opslokken. Juist om deze voorzieningen ook in de toekomst sterk en betaalbaar te houden, moeten we ruimte houden om te investeren in onze economie. Dat kan alleen als dat geld eerst wordt verdiend. Daarvoor hebben we een krachtig en ondernemend bedrijfsleven nodig.''

Rust rondom fiscale regelingen

Minstens zo belangrijk daarbij is dat bedrijven kunnen rekenen op een stabiel overheidsbeleid. Zeker als het gaat om rust rondom fiscale regelingen en niet steeds de rekening bij het bedrijfsleven neerleggen. Ondernemers kunnen daarom gebruik blijven maken van belangrijke regelingen om in Nederland te ondernemen. Zoals de mkb-winstvrijstelling, de renteaftrek binnen de vennootschapsbelasting en de expatregeling.

Het mkb geeft het Nederlandse ondernemersklimaat een krappe voldoende dus met alleen stabiliteit ben je er nog niet. Daarom gaat het kabinet extra inzetten op het verminderen van regeldruk door regels te schrappen, aan te passen of te verduidelijken. In het kader van deze aanpak heeft het kabinet besloten om de rittenregistratie (rapportageverplichting werkgebonden personenmobiliteit) voor het gehele mkb (<250 medewerkers) te schrappen.

Minister Karremans: ''Ondernemers hebben te weinig vertrouwen in de politiek. Dat vraagt om actie, zodat we bedrijven niet frustreren maar juist stimuleren. Daarom is deze begroting ‘ondernemersvriendelijk’ en investeren we ermee in ons toekomstig verdienvermogen. Maar het feit blijft dat ons ondernemingsklimaat, met name voor het mkb, significante verbeteringen vergt. Daar gaat het kabinet vol mee door, onder andere door de verstikkende regeldruk in Nederland terug te dringen. In dat kader schrappen we de rittenregistratie voor het gehele mkb, als de eerste van de 500 regels die het kabinet voor de zomer van 2026 wil vereenvoudigen of schrappen. Tegelijk is het nodig om het bedrijfsleven te versterken. Nederland moet immers steeds meer doen met minder mensen. Dat vraagt om slimmer werken en extra investeren in kennis, technologie en innovatie. Daarom zijn de half miljard euro aan investeringen hierin cruciaal.''

Het ministerie van Economische Zaken gaat vanaf 2026 meer dan een half miljard extra bijdragen aan innovatie. Onderstaand zijn de drie belangrijkste nieuwe investeringen.

Bijna kwart miljard euro in toekomst van de halfgeleiderindustrie

De komende jaren komen nieuwe toepassingen van halfgeleiders in de industrie in een stroomversnelling. Deze ontwikkelingen gaan snel en hebben grote invloed op ons verdienvermogen. Nederland heeft dankzij innovatie nu nog een goede internationale uitgangspositie. Het kabinet wil die kennis en concurrentiekracht behouden en daarnaast ongewenste afhankelijkheden op het gebied van technologie en industrie voorkomen.

Daarom stelt het kabinet 230 miljoen euro beschikbaar voor deelname van Nederland aan een IPCEI, een Important Project of Common European Interest, op het gebied van Advanced Semiconductor Technologies (AST). ICPEI's zijn grootschalige Europese samenwerkingen van bedrijven en kennisinstellingen rondom een innovatieve technologie, een productieketen of infrastructuur die wordt gezien als strategisch belangrijk voor de EU. Lidstaten mogen daaraan - meer dan normaal is toegestaan - publieke financiering geven.

200 miljoen euro voor doorgroei van startups

De doorgroei van startups in Europa loopt ver achter in vergelijking met bijvoorbeeld de Verenigde Staten mede door gebrek aan beschikbaar (durf)kapitaal. Daarom hebben diverse landen de handen ineengeslagen om financiering hiervoor bij elkaar te brengen.

Voor Nederlandse startups die de potentie hebben om te kunnen doorgroeien naar scale-up is daarom extra budget beschikbaar. Het ministerie van EZ draagt € 200 miljoen bij aan het zogenoemde European Tech Champions Initiative (ETCI). Met deze financiering kunnen ook innovatieve Nederlandse bedrijven stappen zetten. In 2023 investeerde het kabinet ook al 100 miljoen euro hierin.

Budget WBSO-regeling stijgt door

De subsidie voor de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO-subsidie) is een regeling voor belastingvoordeel voor innovatie. Het budget voor de WBSO stijgt in 2026 naar 1,8 miljard euro (was 1,6 miljard euro). Zo hoeven bedrijven minder belasting te betalen voor hun onderzoek en ontwikkeling (R&D) en kunnen ze goedkoper innoveren. Dat zorgt voor meer bedrijven die in Nederland aan R&D doen.