Thuis in uw branche

Wetsvoorstel toekomst accountancysector snel naar Tweede Kamer

  • Publicatiedatum: 4-12-2023
Tweede Kamer

Op vrijdag 1 december jl. heeft de Ministerraad het Wetsvoorstel toekomst accountancysector besproken. De minister van Financiën heeft het wetsvoorstel op basis van het advies van de Raad verder onderbouwd en aangepast. Het wetsvoorstel zal op korte termijn voor parlementaire behandeling naar de Tweede Kamer worden gestuurd.

Het Wetsvoorstel toekomst accountancysector heeft inmiddels een heel traject achter de rug. In 2020 deed de Commissie toekomst accountancysector in haar rapport Vertrouwen op controle aanbevelingen om de kwaliteit van de wettelijke controle te verhogen. Een aantal van deze maatregelen uit het rapport werd op basis van de kabinetsreactie in wetgeving omgezet.

Zorgvuldig onderbouwd

In de zomer van 2021 legde het ministerie van Financiën het Wetsvoorstel toekomst accountancy voor ter consultatie, tezamen met de consultatie rond Audit Quality Indicators (AQI's). Ook SRA reageerde vanuit 'mkb-perspectief' op het wetsvoorstel en de bijbehorende consultatie Audit Quality Indicators. In een zorgvuldig en onderbouwde reactie formuleerde SRA de impact van de vele maatregelen en de weerslag daarvan op accountantsorganisaties werkzaam in en voor het controleplichtige mkb.

Het Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) adviseerde in september 2021 het wetsvoorstel niet in te dienen, tenzij met de adviespunten rekening is gehouden. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gaf op 10 mei 2022 een kritisch advies over de voorgestelde Wet toekomst accountancysector aan minister Kaag van Financiën. Daarop paste zij het wetsvoorstel aan. De AP heeft het aangepaste voorstel bestudeerd en concludeert dat dit de privacy van accountants nog steeds onvoldoende beschermt.

Aanpassing noodzakelijk

In maart 2022 vond een debat rond 'de toekomst van de accountancysector' in de Tweede Kamer plaats. De gesprekken die SRA had met Kamerleden over de impact en stapeling van maatregelen op het goede werk van reguliere vergunninghouders, wierpen hun vruchten af. De minister werd gevraagd naar de impact op het controleplichtige mkb en de door SRA gewenste mkb-toets, alsook naar regeldruk en kosten, schaal en complexiteit, en behapbaarheid c.q. coulance voor het mkb. De minister zegde onder meer toe om de gevolgen voor het mkb - met name ook in het kader van de AQI's - te bespreken, te monitoren en dit naar de Kamer terug te koppelen.

Eind augustus 2022 stuurde het Ministerie van Financiën een aangepaste versie van het wetsontwerp voor advies naar de Raad van State. De Raad achtte aanpassing en verdere onderbouwing van het wetsvoorstel noodzakelijk. Zij plaatste opmerkingen bij onder meer de voorstellen voor verplichte rapportering van kwaliteitsindicatoren, de handhaving door de AFM en de aanwijsbevoegdheid van de NBA. Veel van de overwegingen die de Raad van State in haar advies schreef kwamen overeen met die in de reactie van SRA.

In maart 2023 vond een volgend debat over accountancy in de Tweede Kamer plaats. SRA gaf de leden van vaste commissie Financiën de boodschap 'Het mkb verzuipt' mee. VVD-Kamerlid Heinen in het debat met de minister van Financiën: "Het lachen vergaat je wel als je kijkt wat de gevolgen zijn van wetgeving voor de kleinere accountantskantoren. Nog meer regeldruk, werkdruk, hogere kosten, een afvinkcultuur en een leegloop uit de sector. Dit komt de kwaliteit niet ten goede. En dat brengt het hele mkb in de problemen."

Regeldruk

Minister Kaag van Financiën zegde onder andere toe te bekijken hoe zij de verscheidenheid en diversiteit van de reguliere vergunninghouders kan waarborgen bij de indiening van een wetsvoorstel. "Dat is ook van belang voor de mkb-ondernemer." Daarnaast deed de minister de toezegging om de door SRA gewenste mkb-toets op het wetsvoorstel te laten uitvoeren. SRA stuurde ín dat kader op verzoek van de dossierhouders bij het Ministerie een overzicht van de regeldruk en kosten die gepaard gaan met deze maatregelen uit het Wetsvoorstel toekomst accountancysector.

Op 11 juli jl. vond deze mkb-toets plaats in de vorm van een rondetafelgesprek van negen reguliere vergunninghouders (zeven SRA-leden) met de beleidsmedewerkers van het ministerie van Financiën. Op basis van concrete voorbeelden en praktijkervaringen gaven de kantoren input over bijvoorbeeld de werkbaarheid, uitvoerbaarheid, proportionaliteit, knelpunten en mogelijk alternatieven van maatregelen uit het inmiddels alweer aangepaste wetsvoorstel.

Komend traject

De bevindingen van de mkb-toets worden meegenomen in de Memorie van toelichting bij het wetsvoorstel dat de minister van Financiën binnenkort naar de nieuwe Tweede Kamer stuurt. Meteen na de installatie van de verkozen Tweede Kamerleden op woensdag 6 december zal SRA de nieuwe vaste commissie voor Financiën gaan informeren over de eigen dynamiek van het heterogene segment aan reguliere vergunninghouders. In het voorjaar van 2024 staat een debat Accountancy op de planning van de Tweede Kamer.

Welke maatregelen bevat het Wetsvoorstel toekomst accountancysector?

  • Transparant maken van de kwaliteit van de wettelijke controle met AQI's
  • Versterking interne governance top 20 accountantsorganisaties
  • Versterking handhavingsinstrumentarium van de toezichthouder
  • Kwaliteitstoetsingen uitgevoerd door één partij: de AFM
  • Beperking van de geheimhoudingsplicht: verlaging drempel tot melding aan AFM
  • Introductie aanwijsbevoegdheid NBA
  • Verruiming mogelijkheden vakbekwaamheid accountants derde landen
  • Modernisering interne governance NBA
  • Stroomlijning tuchtrecht accountancy

Meer lezen?

Onder Belangenbehartiging en in het Dossier Toekomst wettelijke controledomein vindt u alle informatie rond het Wetsvoorstel toekomst accountancysector.