SRA-cursusoverzicht
Dossier Box 3
Overzicht publicaties Vaktechniek
RJ 2025
RJk 2025
Dossier Wwft
Tweede Kamer stemt in met Wijzigingswet accountancysector
De Tweede Kamer heeft ingestemd met de Wijzigingswet accountancysector. Naast de Wijzigingswet gaven de Tweede Kamerleden ook goedkeuring aan een amendement en twee moties.
Wat wordt geregeld?
De Wijzigingswet regelt onder andere een wettelijke rapportageverplichting van AQI’s (kwaliteitsindicatoren) voor OOB-accountantsorganisaties, versterking van de governance en de introductie van intern toezicht bij de grootste reguliere vergunninghouders, een aanwijsbevoegdheid geldend voor (accountants)organisaties van openbaar belang, en de overheveling van de kwaliteitstoetsingen in het wettelijke controledomein van NBA en SRA naar de AFM. De wet wil verder de medeverantwoordelijkheid van accountantsorganisaties voor de kwaliteit van een wettelijke controle verduidelijken.
Via het Amendement regelt de Tweede Kamer dat zij betrokken moet worden wanneer de regering overgaat tot uitbreiding van de aanwijzingsbevoegdheid naar opdrachten die reguliere vergunninghouders uitvoeren.
De twee aangenomen moties hebben geen directe link met de maatregelen uit de Wijzigingswet. De eerste motie verzoekt de regering actief betrokken te blijven bij de implementatie van de nieuwe beroepsprofielen en te laten monitoren hoe deze modernisering uitpakt in termen van instroom, professionele ontwikkeling en continuïteit binnen het mkb. De tweede motie verzoekt de regering te onderzoeken op welke wijze de wettelijke controletaak van accountants kan worden beperkt en vereenvoudigd, zodat de kwaliteit van controles kan worden gewaarborgd zonder onnodige uitbreiding van wettelijke verplichtingen.
Doorvertaling naar de praktijk
Ondanks dat het parlementaire proces nog niet verlopen is, - ook de Eerste Kamer moet nog instemmen met de Wijzigingswet -, kunnen accountantsorganisaties c.q. de besturen zich nu op de meeste maatregelen (verder) gaan voorbereiden.
Governance en intern toezicht
Voor de SRA-leden die voldoen aan de criteria ‘grootste reguliere vergunninghouders’ geldt dat zij aanvullende governance moeten gaan regelen als zij dat nog niet hebben gedaan. Hiervoor geldt een overgangsjaar dat start op het moment dat de wet in werking treedt: verwachting medio 2026. In dat overgangsjaar kunnen accountantsorganisaties zorgdragen voor de werving en selectie van geschikte personen (dagelijkse beleidsbepalers van de accountantsorganisatie, dagelijkse beleidsbepalers van het hiërarchisch hoogste netwerkonderdeel en personen belast met intern toezicht) en de geschiktheidstoetsingen.
Handreikingen hiervoor zijn te vinden in het dossier Raad van Commissarissen. Daarnaast biedt ook de AFM-consultatie Beleidsregel geschiktheid Wta 2026 aanwijzingen (uitgangspunten voor de toetsing en een overzicht van competenties waaraan beleidsbepalers moeten voldoen), waarmee de betreffende reguliere vergunninghouders aan de slag kunnen. De toezichthouder wil de definitieve beleidsregel in de Staatscourant publiceren, voordat de Wijzigingswet Accountancysector in werking treedt. SRA reageerde eerder op de consultatie.
Normen 'medeverantwoordelijkheid' nog niet vastgesteld
De Wijzigingswet biedt nog geen concrete normen of materiële vereisten behorend bij de uitwerking van de ‘Verduidelijking medeverantwoordelijkheid van de accountantsorganisatie’. Bij deze maatregel gaat het er volgens de Memorie van toelichting om dat de accountantsorganisatie (c.q. het bestuur) de verantwoordelijkheid neemt (en passende maatregelen neemt richting externe accountants en medewerkers die meewerken aan de wettelijke controle) dat haar bedrijfsvoering in opzet, bestaan en werking mede is gericht op het resultaat, namelijk de kwaliteit van de wettelijke controles.
De materiele eisen moeten duidelijk maken aan welke eisen de accountantsorganisatie het stelsel van kwaliteitsbeheersing in elk geval moet laten voldoen. De Memorie van toelichting noemt als belangrijke uit te werken kwaliteitswaarborgen:
- de externe accountant en de overige controlemedewerkers moeten in de uitvoering van de wettelijke controle professionele oordeelsvorming toepassen;
- zij moeten werken met een professioneel-kritische houding;
- de wettelijke controle vindt plaats op basis van voldoende en geschikte informatie.
Nu de Wijzigingswet is aangenomen, moeten de genoemde materiële vereisten nog worden uitgewerkt en vastgelegd via een AMvB, een Besluit onder de Wijzigingswet. Zo’n besluit heeft zijn eigen planning: eerst de consultatie, dan de advisering door de Raad van State. Op dit moment bereidt het Ministerie van Financiën het besluit voor. Via de minister zal de Ministerraad akkoord moeten geven voor de opening van de consultatie.
Mede gezien de positie die eerder is ingenomen ten aanzien van deze maatregel en de noodzakelijke praktische doorvertaling naar de dagelijkse praktijk, zal SRA vanzelfsprekend op de aanstaande consultatie reageren.
Belangen SRA-leden
Bij onze activiteiten rond het wetsvoorstel Wijzigingswet accountancysector stond kwaliteit van en proportionele regelgeving (voorkomen van regeldruk) voor onze SRA-leden met een Wta-vergunning centraal. We hebben daarbij voor onze SRA-leden ingezet op:
a. het voorkomen van een rapportageverplichting van AQI’s voor reguliere vergunninghouders;
b. het pragmatisch introduceren van interne governance bij de grootste reguliere vergunninghouders;
c. het voorkomen van een resultaatsverplichting waar het gaat om de medeverantwoordelijkheid van de accountantsorganisatie;
d. het bewerkstelligen van een soepele overgang van de uitvoering van de kwaliteitstoetsingen naar de AFM, met behoud van kwaliteit en kennis van reguliere vergunninghouders;
e. het introduceren van de aanwijsbevoegdheid van de NBA alleen in het OOB-segment.
Mede gezien de aanpassingen in het oorspronkelijke wetsvoorstel (Wetsvoorstel toekomst accountancysector) zijn onze activiteiten succesvol geweest.