Kwaliteit die verbindt: AFM-themaonderzoeken vereisen extra focus op kwaliteit
De AFM legt in haar onderzoekagenda voor accountantsorganisaties voortdurende focus op het thema fraude, "cruciaal voor het waarborgen van de kwaliteit van wettelijke controles. Accountantsorganisaties en hun externe accountants dienen frauderisico’s effectief te detecteren, analyseren en adequaat op te volgen".
Inmiddels heeft de AFM drie themaonderzoeken rond 'fraude' uitgevoerd bij reguliere vergunninghouders, ook bij SRA-leden. Uit de resultaten blijkt dat aanscherping in beleid en uitvoering noodzakelijk is en dat kan worden geleerd van de best practices. Niet alleen door de deelnemende kantoren aan het themaonderzoek, maar door alle reguliere vergunninghouders. De AFM bekijkt in haar "feuilleton onderzoek" namelijk of lessen zijn geleerd uit vorige onderzoeken. Het bestuur van de accountantsorganisatie is daarvoor verantwoordelijk.
Kwaliteit beheersen en borgen
De AFM-themaonderzoeken vereisen extra focus op kwaliteit. Als vereniging die kwaliteit als fundament heeft en meer dan 160 reguliere vergunninghouders (80% van alle vergunninghouders) vertegenwoordigt, zien we het als onze gezamenlijke verantwoordelijkheid om de kwaliteit bij alle SRA-kantoren te borgen en daaraan concreet invulling te geven. Daarom organiseerden we in september en oktober door het hele land Kwaliteit die verbindt-sessies, voor de besturen van alle SRA-reguliere vergunninghouders.
Hoe organiseer je lerend vermogen?
Tijdens de bijeenkomst praten ervaringsdeskundigen je bij over de wijze waarop je de organisatie kunt meenemen in kwaliteitsverbetering en kwaliteit kunt stimuleren. Hoe kun je als bestuurder omgaan met de (implementatie van) resultaten uit de themaonderzoeken, de lessons learned en de best practices? Daarnaast word je als bestuurder meegenomen in de onderzoeksresultaten en eventuele opvolging, de manier waarop onderzoek plaatsvindt, en informeren we je over de begeleiding vanuit SRA. Mocht je nog niet hebben deelgenomen aan een AFM-onderzoek, zeker de moeite waard!
Lessen leren vanuit het OOB-domein
Hoewel recent AFM-onderzoek bij OOB-organisaties laat zien dat zij maatregelen nemen om de frauderisicoanalyse te verbeteren, roept de toezichthouder op tot blijvende alertheid. In een risicovoller economisch klimaat waarin fraude nieuwe vormen aanneemt, bijvoorbeeld via AI, is het cruciaal dat maatregelen structureel worden geëvalueerd op effectiviteit. De AFM roept de sector op om door te gaan met verder verbeteren.
De AFM onderzocht zes OOB-accountantsorganisaties en twaalf wettelijke controles en keek hoe de tekortkomingen uit de publicatie 'Scherper op frauderisico's!' zijn opgepakt. Tijdens dat onderzoek werden ook reguliere vergunninghouders meegenomen.
Verdere aanscherping is noodzakelijk. Betere monitoring en effectmeting is nodig om te beoordelen of maatregelen daadwerkelijk bijdragen aan verbetering. Een grondige oorzakenanalyse met aandacht voor gedrags- en cultuuraspecten is daarbij belangrijk. De professioneel-kritische houding bij het verwerven van inzicht in de entiteit en haar omgeving moet nog scherper. Ook is het belangrijk dat accountantsorganisaties stappen zetten om het veronderstelde frauderisico op opbrengsten te identificeren.